HÜDA PAR Genel Merkezi tarafından yapılan haftalık gündem değerlendirmesinde, asgari ücret, gıda fiyatlarındaki yükseliş, tasarruf tedbirleri, faize alternatif çözüm önerileri, dövizdeki yükseliş, sosyal adaletin sağlanması ve dar gelirli vatandaşlara doğalgaz desteği konularına ilişkin açıklamalarda bulunuldu. Asgari ücret görüşmelerine ilişkin yapılan açıklamada,

“7 Milyon asgari ücretli işçi, aileleri ile birlikte asgari ücret görüşmelerinden çıkacak neticeyi umutla beklemektedir. TL’nin alım gücü düşmüş, asgari ücret açlık sınırının altına inmiştir. Son bir yılda gıda fiyatlarındaki astronomik artışlar, hayat pahalılığı ve mutfak enflasyonu mutlaka göz önünde tutulmalı, yeni yıldaki asgari ücret insani, İslami ve de vicdani olmalıdır. Buna göre 4000 TL’nin altında bir rakamın ihtiyacı karşılaması mümkün değildir.

Asgari ücreti yeniden tanımlamak ve vergiden arındırmak da hükümetin atması gereken iki önemli adımdır. Mevcut asgari ücretin tanımı adil değildir. Resmi tanımda işçinin bakmakla yükümlü olduğu ailesi hesaba katılmamıştır. Bu tanımlama; sadece işçinin değil, “bakmakla yükümlü olduğu aile fertlerin tamamının zaruri ihtiyaçlarına yetecek kadar ücret” şeklinde değiştirilmelidir. Sosyal devlet anlayışı gereği asgari ücretli, ekonomik sıkıntılara kurban edilmemeli; asgari ücret belirlenirken hem işçi hem de işveren düşünülmelidir. Devlet, elini daha fazla taşın altına koymalı, asgari ücretli vergiden muaf tutulmalı ve SSK primlerinde indirime gidilerek istihdam teşvik edilmelidir.” ifadelerine yer verildi.

TEMEL GIDA FİYATLARI OLURUNA BIRAKILAMAZ

Gıda fiyatlarındaki yükselişe dikkat çekilen açıklamalarda, “Kurlardaki büyük artış ve dalgalanma hemen hemen her ürüne zam olarak yansımaktadır. Yarının ne olacağının öngörülememesi ve istikrarsızlık halkta paniğe yol açmaktadır. Piyasada stokçuluk ve keyfi fiyatlandırmalar ciddi mağduriyetlere neden olmaktadır. Temel gıda ürünlerinin fiyatları denetimsiz bırakılamaz. Devletin ilgili kurumları halkın endişelerini ortadan kaldıracak girişimlerde bulunmalıdır. Yapılan çelişkili açıklamalar halktaki endişe ve paniği daha da artırmaktadır. Bir an önce durum kontrol altına alınmalı, piyasa spekülatörlere ve kötü niyetlilere teslim edilmemelidir. Ekonomi ile ilgili atılan adımların sosyopsikolojik etkileri dikkate alınmalı, muhtemel sosyal ve siyasal sonuçları göz ardı edilmemelidir.” denildi.

TASARRUF TEDBİRLERİ ARTIRILMALIDIR

Kamuya ait giderlerde tasarrufa gidilmesi çağrısında bulunularak, “Yılbaşından bu yana döviz kurundaki artış sebebiyle Türkiye’nin dış borcu 2 trilyon 88 milyar TL artmış bulunmaktadır. Döviz kurlarındaki artışların neden olduğu hayat pahalılığı dar gelirlinin belini bükmüştür. Devlet bu sürecin ağırlığını vatandaşları ile birlikte taşımalı, kamuya ait giderler yeniden gözden geçirilerek tasarruf tedbirleri artırılmalıdır. Kritik zamanlarda ölü yatırımlardan kaçınılmalı, israfın önüne geçilmeli, yolsuzluklarla etkin ve caydırıcı şekilde mücadele edilmeli, tasarruf tedbirleri denetlenmeli, lüks ve şatafattan uzak durulmalıdır. Eldeki imkanlar üretime yönlendirilerek ekonomik kırılganlığın önüne geçilmeli ve ekonomi şok dalgalarına karşı dirençli hale getirilmelidir. Döviz üzerinden işletme garantisi verilen yap-işlet-devret yatırımları döviz kurlarındaki artış sebebiyle muhammen bedelinin 3-4 katına çıktı. Bütçeyi zora sokan bu sözleşmeler sözleşme tarihindeki kur baz alınarak sabitlenmelidir.” Değerlendirmesinde bulunuldu.

FAİZE ALTERNATİF ÇÖZÜMLER GELİŞTİRİLMELİDİR

“Türkiye’de tırmanan döviz kuru sebebiyle tartışılan faiz sorunu, küresel sermaye sistemi ile çalışan bütün ülkelerin temel sorunu haline gelmiştir.” Denilen açıklamada şunlar kaydedildi; “Mevzuat ve ayrıcalıklarla el üstünde tutulan küresel tefeciler ülke ekonomisinin iflah olmasına asla izin vermezler. Faiz, yürürlükteki kapitalist ekonomi anlayışının ayrılmaz bir parçasıdır. Hükümet faizle mücadelede her ne kadar kararlılık vurgusu yapsa da mevcut sistem içerisinde kaldığı müddetçe faizin yıkıcı etkisinin önüne geçmesi mümkün değildir. Kapitalist sistemde üretici ile sermaye birbirinden ayrılmıştır. Sermaye, hiçbir riske girmeden paradan para kazanırken bütün riskler üreticiye kalmakta, çoğu zaman da zarar etmektedir.

Üretimin ihtiyaç duyduğu finansmanın faize dayalı olması, ekstra bir maliyet artışı getirmektedir. Maliyetlerin yükselmesi pahalılığı getirmekte, bu da enflasyon baskısı oluşturmaktadır. Faizle mücadelede sonuç alabilmek, faize alternatif mecraların geliştirilmesine bağlıdır. Bu anlamda sermayenin üretici ile kar-zarar ortaklığına dayanan iş birliği modeli önemsenmelidir. Sermayenin hiçbir risk almadan garantici faiz getirisi ile seçkinci zümrelerin elinde bir baskı ve sömürü aracına dönüşmesine son verilmelidir. Faizsiz finans kurumları daha fazla inisiyatif almaya yönlendirilmeli, üretici nezdinde daha cazip hale getirilmelidir. Yatırım riski almadan faizle büyüyen sermayeyi yatırımlara mecbur bırakmanın yolları mutlaka açılmalıdır.

DÖVİZ’İN ALTERNATİFİ ÜRETİM EKONOMİSİDİR

Dövizdeki yükselişe dikkat çekilen açıklamada, “Doların küresel sultası tüm dünyada yerel para birimlerini olumsuz etkiliyor. Amerika ekonomisi kötüye giderse faiz artırımına gidilir, faizden pay kapma yarışı nedeniyle küresel sermaye Amerika’ya akar. Amerikan ekonomik göstergeleri iyi olsa dolar yine tırmanışa geçer. Bu kısır döngü hep böyle devam eder. Bununla baş etmenin en etkili yollarından biri, diğer ülkelerin ticarette dolar yerine yerel para birimlerini tercih etmeleridir. Ancak dünyada arayışlar olmasına karşın böyle bir konsensüs oluşabilmiş değildir.

Türkiye’de tarımdan sanayiye her türlü üretim faaliyetlerinde girdilerin önemli bir bölümünün ithal edilmesi dolara kaçınılmaz bir bağımlılık oluşturmuştur. Yerel paranın dolara karşı ayakta kalması, özellikle ithalat – ihracat dengesinin tutturulmasına bağlıdır. Cari açık, yerel paranın dolar karşısında istikrarlı bir şekilde değer kaybetmesine neden olmaktadır. Ülkeye yeteri kadar döviz girdisinin sağlanması, daha fazla üretmekten ve ithalatı karşılayacak daha fazla ihracattan geçmektedir.” denildi.

HÜKÜMET BU KRİZDE ŞEFFAF OLMALIDIR

“Türkiye, büyük bir ekonomik krizin tam ortasında bulunmaktadır.” denilen açıklamada, “Bu kriz, üretimden tüketime, ithalattan ihracata bütün sahalarda etkisini ağır bir şekilde hissettirmektedir. Temel tüketim maddeleri ile akaryakıt ve enerji fiyatlarında yaşanan astronomik artışlar dar gelirlinin belini bükmüştür. Hükümet, yaşanan bu süreci spekülatif ekonomik reaksiyonlar ile izah etmeye çalışmaktadır. Ancak yaşanan bu çalkantının halk nezdinde bir izahı yoktur. Vatandaşlar süreç hakkında aydınlatıcı açıklamalar beklemektedir.

Şu anda piyasalar panik ve kaos ekonomisine doğru hızla ilerlemektedir. Bunun önüne geçebilmek için hükümet şeffaf olmalı, gidişatı bütün açıklığıyla ortaya koymalıdır. Böyle olmadığı takdirde vatandaş sebepsiz sarsıntıların ortasında kalacaktır. Hükümet, bu süreci bir kriz merkezi hassasiyetiyle yönetmeli; yararlanabileceği bütün akademik, politik ve ilmi kadrolarla bir araya gelmekten çekinmemeli, gidişatın düzeltilmesi için yardım almaktan geri durmamalıdır.” ifadelerine yer verildi.

SOSYAL ADALETİN SAĞLANMASI

Yoksul kesimin gözetilmesi çağrısında bulunulan açıklamada, “Ekonomik anlamda ülkemizin en önemli sorunu, sosyal adaletin sağlanamamasıdır. Gelir ve vergi dağılımının hakkaniyete göre yapılmaması, büyük haksızlık ve adaletsizliklere neden olmaktadır. Zengini daha zengin, fakiri ise daha fakir hale getiren bir iktisadi anlayışın toplumda adaleti ikame etmesi mümkün değildir. İnsanların asgari yaşam koşullarının (sağlık, eğitim, barınma, iaşe, giyim, elektrik, su ve doğalgaz) temini devletin vatandaşına karşı sorumluluğudur. Ekonomik krizlerden en çok etkilenen yoksul kesime öncelik verilerek politikalar geliştirilmesi bir zorunluluktur.” değerlendirmelerine yer verildi.

DAR GELİRLİ VATANDAŞLARA DOĞALGAZ DESTEĞİ

Açıklamada son olarak şunlar kaydedildi; “Yaşanan ağır ekonomik kriz nedeniyle alım gücü iyice düşen dar gelirli vatandaşlarımızın elinden tutmak, sosyal devlet ilkesinin bir gereğidir. Su, elektrik ve doğalgaz faturalarını ödemekte hatta evine ekmek götürmekte dahi ciddi olarak zorlanan vatandaşların ağır kış şartlarında büyük sıkıntılar yaşayacağı aşikardır. Hükümetin bu ağır kış şartlarında, dar gelirli vatandaşlara doğalgaz desteğinde bulunması, doğalgazın verilmediği yerleşim yerlerinde ise yakacak verilmesi ciddi bir ihtiyaç haline gelmiştir. Kişi başına düşen gelir durumuna göre belli bir kota ile en azından kış aylarında dar gelirli vatandaşların ısınma ihtiyacı devlet tarafından karşılanmalıdır.”

Editör: Haber Merkezi