GAP kapsamındaki 9 ilde sosyal kalkınmanın gerçekleştirilmesi ve sosyal refahın artırılması için yoksulluk, göç, işsizlik, kentleşme gibi sosyal sorunların giderilmesi için yerel dinamikleri harekete geçirmek üzere hazırlanan SODES kapsamındaki projeler, bölgede sosyal ve kültürel hayatı da canlandırıyor.
Çeşitli kamu kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum örgütlerince hazırlanan ve Kalkınma Bakanlığı'nca onaylanarak hayata geçirilen SODES projeleri kapsamında kadın ve gençlere mesleki eğitim, sokakta çalışan çocuklara yönelik rehabilitasyon, tarihi ve kültürel varlıkların korunmasına yönelik çalışmalar ile konser, sergi ve gösteri gibi çok sayıda sanat etkinliği düzenleniyor.
Projeler sayesinde çok sayıda kişi kültür, sanat, spor, tiyatro ve eğitim gibi birçok alanda kendini geliştirme imkanı bulurken, 2011 ve 2012 yıllarında uygulanacak olan 64 proje için Diyarbakır'a toplam 10 milyon 807 bin 514 lira kaynak ayrıldı.
-Önemli projeler hazırlandı-
Vali Mustafa Toprak, bölgenin sosyo ekonomik yapısını güçlendirmeyi ve kalkındırmayı hedef alan hükümet tarafından, GAP'ın 2008-2012 yılları arasında tamamlanması için GAP Eylem Planı'nın hazırlandığını, planın en önemli amaçlarından birinin göç, yoksulluk, işsizlik gibi temel toplumsal problemleri çözmek için sosyal ihtiyaçlara cevap verecek uygulamalar yapmak olduğunu söyledi.
Bu amacı gerçekleştirebilmek için insan odaklı, çabuk ve pratik çözümler ortaya koyarak gelişimi hızlandıracak eylemler gerçekleştirecek olan SODES'in uygulamaya konulduğunu kaydeden Toprak, SODES'in en önemli amacının yörenin insan kaynaklarını geliştirerek toplumsal bütünleşmeyi sağlamak olduğunu bildirdi.
SODES kapsamındaki projeler
Uygulanan SODES ile istihdamı, kadınlar ve çocuklar gibi toplumdaki dezavantajlı grupların sosyal hayata katılımını arttırmak ve bölgesel kalkınmaya pratik ve hızlı katkı sağlamanın amaçlandığını ifade eden Toprak, şöyle dedi:
"Diyarbakır tarih boyunca önemli merkezler arasındadır. Kalkınma Bakanlığı ile yapılan ortak çalışmalar sonucunda bölgenin makus talihini önemli ölçüde değiştirebilecek tarzda projeler hazırlandı. Tarih boyunca bölgenin sosyal ve ekonomik anlamda en önemli merkezlerinden olan ve bölgemizde kalkınmanın itici gücü olarak görülen Diyarbakır'da geçen yıl Valiliğimiz aracılığıyla sunulan projelerden 63'ü kabul edildi. Bu projelere 9 milyon 408 bin 700 lira bütçe aktarıldı. Projeler kapsamında düzenlenen faaliyetlerle 253 kişiye istihdam sağlandı. Faaliyetlerde 300 bin 480 kişiye ulaşıldı. Bu yıl ise sunulan 102 projenin 64'ü kabul edildi ve 10 milyon 807 bin 514 lira kaynak ayrıldı. Projelerden 36'sı sosyal içerme, 22'si kültür, sanat, spor, 6'sı istihdam amaçlıdır. SODES kapsamında kamu kurum ve kuruluşlarına 983 bin 665, kaymakamlıklara ve uhdesindeki kuruluşlara 5 milyon 580 bin 675, sivil toplum örgütlerine ise 4 milyon 243 bin 174 lira projeler aracılığı ile kaynak aktarılacak."
Bölgeye aktarılan paralar
Toprak, SODES kapsamında en fazla kaynak aktarılan illerin başında Diyarbakır'ın geldiğini ifade ederek, onaylanan projelerin uygulama sürecinin 2011 ve 2012 yıllarını kapsayacağını belirtti.
Projelerin uygulanmasını izleyeceklerini ve uygulama aşamasında şeffaflık, eşitlik ve verimlilik ilkelerine uyulmasına dikkat edileceğini vurgulayan Toprak, SODES programının amacı olan bölgesel kalkınmayı ve toplumsal bütünleşmeyi gerçekleştirmek amacıyla uygulanan projelerde aksaklıkların meydana gelmemesi için gerekli önlemlerin alınacağını bildirdi.
Güneydoğu Anadolu Projesi kapsamındaki Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt, Şanlıurfa ve Şırnak illeri ile Doğu Anadolu Projesi kapsamındaki Ağrı, Ardahan, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gümüşhane, Iğdır, Hakkari, Kars, Malatya, Muş, Tunceli ve Van'ı kapsayan projede, Adana, Mersin, Osmaniye, Kahramanmaraş ve Hatay'ın farklı uygulama modeliyle pilot iller olarak programa dahil edilmesi planlanıyor.
Sosyal, daşanışma alanları
SODES'in kapsadığı nüfus kesimleri ise, özellikle yoksulluk ve sosyal imkanlara erişimde sıkıntı yaşayan; çocuklar, gençler, kadınlar, işsizler, yoksullar, göç etmişler ve kentlerin gecekondu bölgelerinde yaşayan bireyler ve gruplar olarak tanımlanıyor.
SODES kapsamındaki çalışmalar toplumsal hayata etkin şekilde katılmakta zorluklarla karşılaşan bu kesimler için yeni fırsatlar oluşturmakta ve bu kesimin kendine olan güvenini artırarak toplumsal yaşamın daha sağlıklı bir şekilde işlemesine yardımcı olmaktadır. SODES bu yönüyle uygulandığı illerden başlayarak ulusal düzeyde sosyal restorasyonun gerçekleşmesine katkıda bulunuyor.
2008-2010 yılları arasında 121 milyon sosyal içerme, 116,2 milyon kültür sanat ve spor, 46,8 milyon milyon lira ise spora ayrılan SODES "istihdam", "sosyal içerme", "kültür, sanat ve spor" olmak üzere üç bileşenden oluşuyor.
