Kulp ismi nereden gelir?
Eski adı Pasur idi. "Pa" baş anlamındaydı. Pasur'un anlamı da Başkale olarak anlaşılıyor. Kulp adı ise mahalli söylentilere göre vaktiyle Kafrom Kalesi'nde oturup, bölgeye egemen olup "KULPO" isimli bir derebeyinden kalmadır.
Kulp ilçesinde 5 büyük aşiret vardır.
Xiya Aşireti
Badıkan Aşireti
Hevêdî Aşireti
Kulpiya Aşireti
Etmaneka Aşireti
2.bölüm
Osmanlı padişahı 4.Murat kızını neden Kulp’a gelin verdi. Ana sebep nedir?
Diyarbakır’ın Kulp ilçesine bağlı karpuzlu (Herta) köyünde medfun ve ziyaret olan peygamber efendimizin torunlarında Seyyid Şeyh Mahmud Herta-i el Hüseyni Hazretleri’nin türbesi bölge halkı tarafından ziyaretçi akınına uğruyor.
Seyyid Şeyh Mahmud ile “gelini olan”Osmanlı Padişahı 4.Murat’ın kızı Zeliha Hatun’nun kabrinide ziyaret ederek dua ediyorlar.
Diyarbakır’ın Kulp ilçesine bağlı Karpuzlu (Herta) Mahallesi’nde bulunan Seyyid Şeyh Mahmut Herta-i Hazretleri’nin türbesi bölgede büyük rağbet görüyor.17.Asırda yaşadığı ve Hazreti Muhammed SAV’ın soyundan geldiği rivayet edilen, dönemin önemli alimleri ve bilginleri arasında yer alan Seyyid şeyh Mahmud türbesin yanında gelini olan ! Osmanlı Padişahı 4.Murat’ın kızı Zeliha Sultan’ın kabride bulunuyor. Bu ailenin kabristanında Dönemin alim ve din adamlarının mezarları da yer alıyor. Seyyid şeyh Mahmud’un bilgisinden ve kerametlerinde çok etkilenen Osmanlı Padişahların’dan Sultan 4.Murat Hz.Peygamber-e akraba olmak için kızını Zeliha hatunu Seyyid Şeyh Mahmud’un oğlu Seyyid Şeyh Mustafa Herta-i ile evlendirmiştır…
Kulp ilçesine gelin gelen osmanlı padişahının kızı Kimdir?
Kulp Herta köyünde Şeyh Mahmut’un Mustafa ve Osman isminde iki erkek evladı olmuştur. Osmanlı İmparatorluğunda peygamber sülalesinden gelen seyit ailelerinin geçimi devlet tarafından karşılandığından bu imkanlardan faydalanmak için seyit olmadığı halde kendisini seyit olarak gösterenler çoğalmış, bunun üzerine padişah IV. Murat bir ferman çıkartarak seyit ünvanlı olanları istanbul’a çağırmıştır.
Şeyh Mahmud, oğlu şeyh Mustafa ile beraber istanbul’a gitmiş,
bir cuma günü padişah IV. Murat’ın vezirlerinden birisinin bulunduğu camide cuma hutbesi vermiş. Bağdat’ın fethinin sultan IV. Murat’a nasip olacağını söylemiştir. Vezir, hutbede dinlediklerinden padişaha bahsetmiş bunun üzerine padişah kendisini saraya davet etmiş. Kendisinin islami bilgisinden etkilenerek kızı zeliha sultanı şeyh Mahmut’un oğlu Mustafa ile evlendirmiştir.
Padişah şeyh Mahmut’a Lice, Hazro ve Kulp civarında sekiz köy bağışlamıştır. Yanlarında yeteri kadar asker istanbul’dan çıkan şeyh Mahmud ve oğlu Mustafa Üsküdar civarına geldiklerinde Mustafa ani bir rahatsızlık neticesinde vefat etmiş, cenazesi Üsküdar’a defnedilmiştir. Şeyh Mahmut’un, gelini Zeliha sultan’a tekrar babasının yanına dönebileceğini söylemişsede Zeliha Sultan babasının artık şeyh Mahmud olduğu ve onunla beraber gideceğini söylemiştir.
Padişahın kızı, Sonra Şeyh Mahmut diğer oğlu Osman ile evlendirir.
Karpuzlu köyüne döndükten sonra Zeliha Sultan Karpuzlu köyündeki camiyi yaptırmıştır. Zeliha Sultan’ın Karpuzlu’da bir kız çocuğu dünyaya gelmiş fakat kızı küçük yaşta vefat etmiştir. Şeyh Mustafa’nın kardeşi Osman’ın Abdullah ve Hasan isimlerınde iki oğlu olmuş.
Zeliha Sultan’ın mezarının başında Karpuzlu köyüne geliş hikayesi de yer alıyor. Hikaye’de şöyle deniliyor:
“17. Yüzyıl başalarında Irak’ın Musul kentinde ikamet eden ve hazreti Hüseyin’in sülalesinden geldiği için seyit ünvanına sahip olan şeyh Hasan, seyit ailelerıne yapılan baskı ve zulümlerden kurtulmak için eşi ve oğulları Mahmud, Sadık ve Hakkı ile birlikte Musul’dan ayrılmış Osmanlı İmparatorluğunda seyit ailelerine gösterilen hürmet ve yardımlardan dolayı osmanlı imparatorluğu topraklarında bulunan ve günümüzde ‘Seyitler Harabesi’ olarak bilinen Hazro ve Lice arasındaki yere göç etmiştir. Daha sonra oğullarından Hakkı Lice’ye, Sadık Kulp’un Hevedan mıntıkasına, Mahmud ise karpuzlu köyüne yerleşmiştir.
