Yazıyı Hazırlayan; Musa ÇELEBİ
BİSMİLİN TEPE MAHALLESİ MUHTARLIK TARİHÇESİ
(1856 : Behramki) Diyarbakır eyâleti (salnâme) ismi Bahremki diye geçer.
1960 : Tepe) (Tepeberavan) ismi alır TepeBaravan bağlı 33 köy vardı.
Tepe kaza olarak Osmanlı kayıtlarında ;
Kazâ (1856-1870) Osmanlı dönemi
Nâhiye (1870-1923) Osmanlı dönemi
Nâhiye (1924-1935) Türkiye Cumhuriyeti
Nâhiye (1936) yılına kadar nahiye olarak yönetilir.
Tepe Barava 1936 yılında Bismil ilçe olduğunda Bismile bağlandı.
Tepe nahiyesi 18 Kasım 1991 tarihinde belediye statüsü alarak beldeye dönüştü. 1992 Belde Belediye seçimleri oldu. İlk belediye başkanı M Sebih Sümer kazandı.
12 Kasım 2012'de TBMM’de kabul edilen 6360 sayılı kanun ile Tepe mahalle oldu. Tepe belediyesi 2014 yılı Büyükşehir yasası nedeniyle seçimler olmadı. Tepe son belediye başkanı Ahmet Çelebi’dir.
İŞTE TEPE BELDESİNDE HANGİ YILLARDA KİM MUHTAR OLDU?
1- 1908 YILI MUHTAR AHMET AĞA (ÇELEBİ)
Tepe nahiyesinde ilk muhtar Muhammed oğlu Ahmet Ağa (soy isim 1937 kanununda Çelebi soyismi aldı)
Ahmet Ağa 1908 yılında Osmanlı dönemi muhtar seçildi. 1914 yılında 1. Dünya savaşı başladı. 1920 yılında Cumhuriyet kuruldu. Atama ile muhtarlığı devam etti. Muhtarlığı 1938 yılına kadar muhtarlığı devam etti.
Annesi Savur ilçesinde Abdullah bey ailesinde Hamdullah Beg'ın kızı idi.
Ahmet Ağa 1958 yılında vefat etti.
2- 1938 YILI MUHTAR H. CEMİL GÜLTEKİN
H Cemil Gültekin 1938 yılında Tepe’de muhtar seçildi. H. Cemil Gültekin muhtarlığı dönemi 2.Dünya savaşı yılları döneminde yaşar.
Seçim ile değil Köyün ihtiyar heyeti tarafında seçildi.
Savaşa sürekli hazırlıklı bulunmak zorunda kalan Türkiye'de 1938-1945 yılları arasında yaşanan Gıda Sıkıntısı Ve Ekmek Karnesi Uygulaması yapılmış, Savaş dönemine ait uygulamalar halkı zor duruma sokmuş, genç nüfusun askere alınmasıyla da üretim durma seviyesine gerilemiştir. Türkiye her ne kadar savaşa girmediysede savaş hazırlığı nedeniyle, halk, açlığı ve yokluğu yaşamış olup, Tepe nahiyesinde açlıkta nasibini almıştı.
Fakat Muhtar H Cemil Gültekin, Tepe için Mersin limanına gitmiş, Tepe’lilere Mısır getirmiştir. Bu centilmence hareketi nedeniyle, Tepe halkı ona teşekkür etmiştir.
3- 1943 YILI MUHTAR ÇELEBİ GÜNEŞ
Çalışkanlığı ve köye hassasiyetlerinden dolayı Tepr Köyün ihtiyar heyeti tarafında muhtarlığa seçildi. 1943 yılında Tepe muhtarı olan Çelebi Güneş muhtar olduğu zaman 35 yaşında idi.
4- 1946 YILI SEÇİM İLE MUHTAR H HASAN BAYDUR
İLK SEÇİMLE GELEN MUHTAR CHP DÖNEMİ
1946 Yılında seçimle ilk seçilen H Hasan Baydur Tepe nahiye muhtarı olmuştur.
5-1950 YILI SEÇİM İLE MUHTAR H ŞERİF DOĞRU
H Şerif Doğru 1950 Demokrat partinin kazandığı dönemde o da Tepe nahiyesinde muhtarlığı kazandı.
H Şerif Doğru 1950 muhtarlık seçimi ile kazandı.
6- 1955 YILI SEÇİM İLE MUHTAR H ŞERİF DOĞRU TEKRAR KAZANDI
H Şerif Doğru 1955 yılı muhtarlığı tekrar kazandı. 1960 Askeri darbede Aza H Mehmet Şükrü Güleken CHP muhtarlık verildi.
7- 1960 YILI AZA H MEHMET ŞÜKRÜ GÜLEKEN
1960 Askeri darbede Aza H Mehmet Şükrü Güleken CHP muhtarlığı atama ile verdi.
8- 1963 YILI SEÇİM H MEHMET ŞÜKRÜ GÜLEKEN
1963 Yılı muhtarlık seçiminde H Mehmet Şükrü Güleken Tepe nahiyesinde muhtarlığı kazandı.
9- 1968 YILI SEÇİM İLE H SÜLEYMAN GÜNEŞ
1968 yılı muhtarlık seçiminde Tepe nahiyesinde muhtarlığı kazandı.
10- 1973 YILI SEÇİM İLE H SÜLEYMAN GÜNEŞ TEKRAR MUHTARLIĞI KAZANDI
1973 yılı muhtarlık seçiminde H Süleyman Güneş tekrar Tepe nahiye muhtarlığı kazandı.
11- 1977 YILI SEÇİM İLE ZEKİ GÜLTEKİN MUHTARLIĞI KAZANDI
1977 yılı muhtarlık seçiminde Zeki Gültekin seçim ile muhtarlığı kazandı.
1980 Askeri darbesi oldu. Darbe nedeniyle seçim olmadı.
Zeki Gültekin Muhtarlığı 1984 seçime kadar Tepe nahiye muhtarlığı devam etti.
12- 1984 YILI SEÇİM İLE H SAİT SÜMER MUHTARLIĞI SEÇİM İLE KAZANDI
H Sait Sümer ilk muhtarlığı 1984 seçiminde kazandı. Tepe’de en uzun toplam 4 dönem muhtarlık kazanma unvanına sahip oldu.
13- 1989 YILI SEÇİM İLE H SAİT SÜMER MUHTARLIĞI TEKRAR KAZANDI
14- 1994 YILI SEÇİM İLE H SAİT SÜMER MUHTARLIĞI TEKRAR KAZANDI
15- 1999 YILI SEÇİM İLE H SAİT SÜMER MUHTARLIĞI TEKRAR KAZANDI
H Sait Sümer 4 dönem toplam 20 yıl Tepe beldesinde muhtarlık yaptı.
16- 2004 YILI SEÇİM İLE ŞEHMUS ÖZAYDIN MUHTARLIĞI KAZANDI
2004 yılında H Sait Sümer ile muhtarlık yarışında, Şehmus Özaydın kazandı.
Tepe beldesinde 2004 yılında muhtarlık 3 mahalleye ayrıldı. Eğitim Mahallesinde Şehmus Özaydın, Yeşilova Mahallesinde Cahit Kızılkaya, Bahçelievler mahallesinde Mehmet Yüksel Kazandı.
17- 2009 YILI SEÇİM İLE ŞEHMUS ÖZAYDIN MUHTARLIĞI TEKRAR KAZANDI
Şehmus Özaydın 2009 yılında muhtarlığı kazandı.
Tepe beldesinde 2009 yılında muhtarlık 3 mahalle idi. Eğitim Mahallesinde Şehmus Özaydın, Yeşilova Mahallesinde Mehmet Meki Tanrıkulu, Bahçelievler mahallesinde Mehmet Emin Özaydın Kazandı.
18- 2014 YILI SEÇİM İLE ŞEHMUS ÖZAYDIN MUHTARLIĞI TEKRAR KAZANDI
Şehmus Özaydın 2014 yılında muhtarlığı kazandı. Şehmus Özaydın Tepe beldesinde toplam 3 dönem muhtarlığı kazandı.
2014 Tepe beldesi Tek mahalleye dönüştü.
Toplam 15 yıl muhtarlık yaptı.
Tepe Büyükşehir yasasıyla mahalle statüsüne dönüştü.
19- 2019 YILI SEÇİM İLE ABDÜLKADİR SÜMER MUHTARLIĞI KAZANDI
2019 seçiminde Şehmus Özaydın'la girdiği muhtarlık seçim yarışında Abdülkadir Sümer kazandı.
20- 2024 YILI SEÇİM İLE HÜSEYİN ŞİMŞEK MUHTARLIĞI KAZANDI
Tepe mahallesinden 31 Mart 2024 yılı Yerel muhtarlık seçiminde Mala Bubi ailesinde Hüseyin Şimşek Tepe tarihinde en yüksek oyu alarak muhtar oldu.
BİSMİL İLÇESİNDE MAHALLE OLUŞUMU
Daha önce Bismil köy olup, Seyithasan nahiyesine bağlı iken, TepeBarava Beşiri kazasına bağlı bir nahiye idi.
Bismil İlçesi 1936 yılında 3197 sayılı yasa ile Diyarbakır’ın altıncı ilçesi olmuştur. İlçe statüsüne geçtiği 1936 yılında ilçenin ilk ve tek mahallesi Dicle Mahallesi iken 1937 yılındaki kurulan Altıok Mahallesi ile ilçede mahalle sayısı ikiye ulaşırken, Daha sonraki yıllarda (1935-1940) Bozkurt (Fırat) ve Akpınar adında iki mahalle daha teşekkül etmiştir.
İlçenin Dicle nehri su taşkınları yaşanmış, nehrin kenarında bulunan yerleşim yerleri ve sakinleri ilçe merkezine taşınmış ve mahalle sayılarında artış olmuştur. Dicle nehrinin 1952 yılında taşması sonucunda Kurtuluş Mahallesi adında yeni bir mahalle daha oluşmuştur.
1963 yılında Dicle Nehrinin tekrar taşması ve evleri yıkılan vatandaşlar için Fatih Mahallesi adı altında yeni bir mahalle daha oluşmuştur.
Daha sonra İlçeye gelen yoğun göç sonucunda 1983 sonrası, Dumlupınar, Şentepe, Esentepe, Sanayi, Tekel, Seyrantepe adında mahalleler oluşmuştur.
MUHTARLIK BİRİMİNİN TARİHÇESİ
Muhtarlık Biriminin Tarihçesi
Padişah II. Mahmut Yeniçeri Ocağı'nı ortadan kaldırması sonucu Yeniçerilerin yokluğunda tehlikeye meydan vermemek ve küçük birimlerin güvenliğini koruyabilmek için muhtarlık teşkilatını kurdu. Bu birimlerin düzenlenmesi ise yasal olarak ilk kez 1864 senesinde gerçekleşti. Yavaş yavaş tüm illerde yaygınlaştı.
Osmanlı'da muhtar ismi verildi. Muhtarlık 1913 yılında hukuki dayanağını kaybetse de Cumhuriyet Dönemi'nde de varlığını sürdürdü.
Türkiye'de muhtarların görev süresi 5 yıl olup, Muhtar köye ilişkin kararlarını 4 azasıyla birlikte alırlar.
Türkiye'deki Toplam Muhtar Sayısı: 50,516 (ellibinbeşyüzonaltı)
Türkiye genelinde 32,238 mahalle ve 18,278 köy olmak üzere toplam 50,516 muhtar sayısı görev yapmaktadır.
